Toprot bij Wiet Herkennen, Bestrijden & Voorkomen

Botrytis cinerea staat beter bekend als toprot. Het is de nachtmerrie van iedere kweker. De grauwe schimmel komt voornamelijk voor aan het einde van de bloeifase. Het kan, na veel tijd en moeite, je oogst op het laatste moment verpesten. Snel toprot herkennen en bestrijden is een skill die veel verdriet kan voorkomen. Hier lees je hoe je van die wiet schimmel afkomt en krijg je tips om toprot bij wiet te voorkomen.

In dit artikel:

Wat is Toprot? | Botrytis cinerea

Botrytis cinerea is een necrotrofe parasiet met een flinke collectie naamplaatjes. In Nederland gaat de botrytis door het leven als vruchtrot of grauwe schimmel. Internationaal staat het bekend als brunch rot of grey mold. In de cannabiswereld kennen we deze wiet schimmel natuurlijk als toprot of bud rot. Het is de nachtmerrie van iedere wietkweker.

Lang niet alleen wietkwekers zijn bang voor de Botrytis cinerea. In de wijnbouw geldt het als één van de grootste gevaren. Toprot komt dan ook het meest voor in wijndruiven. Er wordt zelfs speciale dessertwijn gemaakt met geïnfecteerde wijndruiven. Naast druiven kiest de Botrytis bijvoorbeeld ook tomaten, aardbeien, bloemkolen en veel andere plantensoorten als gastheer. Die verdoemde toprot heeft dus al menige oogst verpest.

De Botrytis cinerea verspreidt zich via wind of water. Sporen van de schimmel kunnen via de wind op andere planten terecht komen en zich daar via kleine wondjes verder verspreiden. Het ontstaat en voelt zich het prettigste op vochtige gewassen. Kletsnatte wiettoppen en planten met kleine wondjes zijn dus een walhalla. Houd ze droog en beschadig ze niet!

Toprot Herkennen

Hoe kun je die vervelende Botrytis cinerea of toprot herkennen? Als eerste moet je weten dat toprot voornamelijk voorkomt bij hoge luchtvochtigheid en natte gewassen. Als je dat vertaalt naar wiet kweken, zul je het dus het meeste tegenkomen tijdens de bloeifase van je wietplanten. Vooral als je wiet buiten kweekt, kun je er in de laatste weken van de bloei mee te maken krijgen. De meeste fotoperiode wiet strains gaan eind augustus bloeien. Eind september begint de herfst en dat staat garant voor een hoge luchtvochtigheid. Daarbij komt dat er vanaf eind september toppen aan je wietplant groeien. Als de toppen lang vochtig blijven en/of de luchtvochtigheid continu te hoog is, ligt toprot op de loer.

Nu weet je wanneer je deze hardnekkige wiet schimmel kunt verwachten. Maar hoe ziet het eruit? Je moet weten dat toprot van binnenuit groeit. Het is dus lastig te herkennen, omdat je niet iedere keer elke top van binnenuit gaat inspecteren. Je kunt toprot herkennen aan de witte pluis. Dit is het eerste stadium van deze wiet schimmel. Merk je dit niet op en laat je toprot haar gang gaan? Dan kun je het na een tijdje herkennen aan donkerbruine plekken die je toppen van binnenuit uitdrogen. De laatste fase is de grijze schimmelpluis. Als je toprot nu pas hebt weten te herkennen is de kans groot dat andere delen van de plant ook al geïnfecteerd zijn en heb je een probleem. Aan deze ellende heeft de wiet schimmel de naam ‘grey mold’ te danken.

Met andere woorden: zie je tijdens de bloei van je wietplant een witte pluis, donkerbruine plekken of een grijze schimmel tussen je toppen? Dat is toprot. Foute boel!

Aan deze pluis kunt je toprot herkennen.

Wiet Toprot Voorkomen: 6 Tips

Voordat we je gaan vertellen hoe je toprot kunt bestrijden, willen we je eerst tips geven om deze nare wiet schimmel buiten de deur te houden. Je kunt toprot namelijk amper bestrijden. Eenmaal geïnfecteerd, ben je de sigaar. Maar daarover later meer. Lees deze tips goed door. Als je op dit moment te maken hebt met toprot, wil je het bij je volgende kweek kosten wat het kost voorkomen.

1. Gezonde wietplanten

Dit geldt natuurlijk voor alle problemen bij wietplanten. Als je planten niet gezond zijn of iets mankeren, zijn ze vatbaarder voor ziektes. Een gezonde wietplant begint bij een goede basiskennis van wiet kweken. Daarnaast moet je er gedurende de hele kweek voor zorgen dat ze geen last krijgen van tekorten of overschotten. Dan zijn er nog andere wiet schimmels, ziektes en ongedierte. Die brengen de weerstand van je wietplant razendsnel naar beneden waardoor je toprot de kans geeft. Gezondheid voorop dus!

Zoals je hebt gelezen, is wiet toprot dol op kleine sneetjes in je wietplanten of schade aan de toppen. Via deze sneetjes verspreiden de sporen van de grauwe schimmel zich het snelst. Voorkom wondjes door snoeien of het toepassen van kweektechnieken. Wanneer je binddraad gebruikt om wat voor reden dan ook, kies dan voor zacht binddraad. Dat beschadigd je plant niet.

2. Zorg continu voor voldoende luchtcirculatie zodat toppen goed kunnen drogen 

Toprot ontstaat als je toppen nat worden. Probeer je toppen daarom droog te houden door een afdak te maken bij buitenwiet. Of schud je planten droog na een grote regenbui. Je kunt natuurlijk niet voor 100% voorkomen dat je wietplanten nat worden. Het is goed om te weten dat ze verse lucht nodig hebben om te drogen. Zonder luchtcirculatie geen verse lucht. Zonder luchtcirculatie duurt het dus langer voordat je planten en toppen droog worden. 

Vooral als je wiet binnen kweekt moet je zelf zorgen voor luchtcirculatie. Een ventilator is noodzakelijk. Als je buiten kweekt kun je de planten het beste op een plek in de wind zetten. Staat er dagen lang nagenoeg geen wind en is de luchtvochtigheid hoog? Dan kun je overwegen om voor extra luchtcirculatie te zorgen. Dus: wil je toprot voorkomen? Schaf een paar flinke ventilatoren aan en zorg voor verse lucht. Let wel op dat je de ventilator niet recht op de planten zet. Dat vinden de dames niet leuk. 

Een goede ventilatie zorgt ervoor dat je toppen beter drogen, de luchtvochtigheid laag blijft én de luchtcirculatie voldoende is.

3. Breng de luchtvochtigheid omlaag

Dit is vooral van toepassing bij binnen kweken. Wanneer je planten tijdens de bloeifase in een indoor kweekruimte staan, doe je er goed aan om de luchtvochtigheid omlaag te brengen. Buiten kun je er niet veel aan doen, maar binnen wel degelijk. Met voldoende ventilatie breng je de luchtvochtigheid naar beneden. Een ventilator en zowel gaten aan de onder- als bovenkant van je kweekruimte zijn wenselijk. Verder kun je het overtollige voedingswater, dat bijvoorbeeld in de schotel onder de pot terecht komt, afvoeren om de luchtvochtigheid laag te houden. Drastische maatregelen zoals vochtontrekkers kunnen nodig zijn bij extreem hoge luchtvochtigheid. 

Je kunt de luchtvochtigheid trouwens eenvoudig meten met een hygrometer of vochtmeter. De ideale luchtvochtigheid tijdens de bloei ligt rond de 30 en 55%. In de tweede helft van de bloeifase wil je idealiter wat lager zitten dan in de eerste helft. Hier een overzicht met de gewenste luchtvochtigheid per fase van de kweek. 

  • 60% tot 70% bij zaailingen
  • 45% tot 70% tijdens de groeifase (probeer langzaam af te bouwen)
  • 40% tot 55% tijdens de eerste paar weken van de bloeifase
  • 30% tot 55% tijdens de laatste paar weken van de bloeifase
  • 50% tijdens wiet drogen
  • 62% tijdens wiet curen
  • 55% – 62% tijdens wiet bewaren

Naast dat je door een lagere luchtvochtigheid toprot kunt voorkomen, is het ook voordelig voor de geur en smaak van je wiet. Bij een lagere luchtvochtigheid krijgen bepaalde stoffen in cannabis beter de kans om te ‘rijpen’. Je luchtvochtigheid regelen is dus altijd verstandig.

4. Kies een schimmelbestendige strain met een korte bloeiperiode of een autoflower

Vooral handig bij buitenwiet. Toprot komt het meeste voor tijdens de laatste fase van de kweek. Wietplanten gaan doorgaans pas eind augustus bloeien door het verschil in lichturen per dag. Tijdens de laatste weken van de bloeifase is het dus herfst. Je planten worden vaker nat en de luchtvochtigheid ligt hoog. Wiet toprot ligt op de loer. Er bestaan ook normale fotoperiode strains die eerder gaan bloeien. Dat heeft te maken met de genetica. Deze strains zijn overgevoelig voor licht en kunnen daarom al in juli gaan bloeien, waardoor ze in augustus of september al klaar zijn. Daarnaast kun je in onze seedshop verschillende schimmelbestendige strains vinden. Voorbeelden zijn de White Choco Autoflower van Amsterdam Genetics, Hollands Hope van Dutch Passion en Wedding Cake van ons huismerk. 

Je kunt er op verschillende manieren voor zorgen dat je minder lang in de herfst aan het kweken bent. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een Fast Flowering strain. Deze strains hebben een bloeiperiode die korter is dan 7 weken. Daarmee ben je begin oktober wel klaar en dus minder lang bezig in de natte herfst. Je kunt ook voor twee autoflowers kiezen. Als je vroeg in het seizoen begint en twee autoflowers kweekjes doet, kun je oogsten voordat het weer écht slecht wordt. Lees hier meer over autoflowers.

5. De bloeiperiode buiten verkorten: verduisteren of de laatste weken naar binnen

Door het kiezen van een geschikte strain kun je toprot voorkomen. Maar je kunt er ook voor kiezen om de bloeiperiode buiten te verkorten. In principe kun je dat doen door twee autoflowers per seizoen te kweken, zoals hierboven beschreven. Twee andere opties zijn verduisteren van je wietplanten of de laatste weken overstappen op binnen kweken.

Je kunt wietplanten verduisteren. Daarmee forceer je ze om eerder in de bloei te gaan. Het is een hoop gedoe, maar zeker de moeite waard als je toprot wilt voorkomen. Bij verduisteren zorg je er eerder in het jaar voor dat je planten niet meer dan 12 uur licht per dag krijgen. Normaal gebeurt dit pas eind augustus, als de zon eerder onder gaat. Als je dat nabootst door je planten bijvoorbeeld al in juli elke dag 12 uur aaneengesloten in de duisternis te zetten, krijgen ze het gevoel dat ze moeten gaan bloeien. De bloeifase begint dus eerder. Hierdoor kunnen ze in augustus, wanneer je stopt met verduisteren omdat de nachten lang genoeg duren, langer van de zon laten genieten. De toppen worden groter, gezonder en ze komen niet in de natte herfst te staan. Bij verduisteren is het belangrijk dat de planten een vast ritme hebben (dezelfde tijd naar binnen en naar buiten) en dat ze volledig in het donker staan. Een klein beetje licht kan het proces verpesten.

Een andere, wat drastischere manier van toprot voorkomen, is om de laatste weken over te stappen op binnen kweken. Zoek een ruime kweekruimte en koop een goede LED kweeklamp met een spectrum dat geschikt is voor de bloei. Wanneer het écht slecht weer wordt en toprot op de loer ligt, verplaats je ze naar binnen. Het is misschien een risico en niet voor iedereen weggelegd, maar als je de mogelijkheid hebt kan het een hoop ellende voorkomen. Daarnaast zorg je voor betere omstandigheden dan buiten. Zorg wel voor voldoende ventilatie en luchtcirculatie.

Toprot voorkomen door je wietplanten de laatste weken binnen onder een LED kweeklamp te zetten.

6. Vooral heel goed kijken

Onze laatste tip is misschien wel de belangrijkste: goed kijken! Als je merkt dat je planten vaak nat worden en de luchtvochtigheid oploopt, moet je iedere dag je planten inspecteren. Kijk goed tussen de toppen. Als je iets tegenkomt dat lijkt op toprot kun je geen moment wachten. De wiet schimmel verspreidt zich razendsnel. Dus bestrijden die handel!

Wiet Toprot Bestrijden

We gaven net al een tipje van de sluier. Toprot bestrijden is onbegonnen werk. Als je wietplanten eenmaal geïnfecteerd zijn met deze wiet schimmel, krijg je het niet meer weg. We kunnen dus ook heel kort zijn over toprot bestrijden. Als je het ontdekt op één van je planten moet je deze zo snel mogelijk isoleren. Haal de plant weg bij je andere planten, voordat de sporen overspringen en de andere planten infecteren. 

Toppen die geïnfecteerd zijn met toprot moet je weggooien. Je kunt het er niet uitspoelen of er tussenuit halen. Ten eerste blijft er niets over. Ten tweede is het toprot schadelijk voor je gezondheid. Daarom kun je toprot wiet het beste weggooien. Als je er zeker van wilt zijn dat het zich niet verder verspreidt over je plant, doe je er goed aan om de volledige plant meteen te oogsten. Gooi de beschimmelde delen weg, laat de rest goed drogen en kijk goed naar je andere wietplanten of daar geen Botrytis cinerea op onstaat. Bij een grote uitbraak op meerdere planten kun je het beste alles oogsten. Daarmee voorkom je veel ellende.

Toprot Roken Is Geen Goed Idee

Op het internet en bij onze klantenservice komt de vraag vaak voorbij: “Kan ik wiet met toprot roken?” Daar kunnen we heel duidelijk over zijn. Doe het niet! Toprot roken is zeer ongezond. De microbiële sporen van de Botrytis cinerea zijn slecht voor je gezondheid. Neem ook geen risico door alleen beschimmelde delen van de top weg te gooien. Soms is het lastig te zien en kan er aan de binnenkant van de wiet nog toprot zitten. Wanneer je dit oprookt kun je er erg ziek van worden. Daarnaast smaakt toprot roken ontzettend vies. Dus doe jezelf een plezier: gooi je grauwe schimmel haze in de kliko en doe je best om bij je volgende kweek toprot te voorkomen!

Toprot roken is ongezond. Doe het niet.

Andere Wiet Schimmel: Meeldauw

Er is nog een andere soort wiet schimmel die je liever niet tegen wilt komen. Meeldauw komt vaak voor bij wietplanten. Er zijn twee soorten schimmelinfecties die we meeldauw noemen. Echte meeldauw wordt ook wel de witziekte genoemd. Je kunt het herkennen aan een wiet-grijze pluis op de bovenkant van je bladeren. Valse meeldauw, ook wel de bladvlekkenziekte genoemd, is lastiger te herkennen. Dit begint met een wit-grijze pluis op de onderkant van je bladeren. Dit zie je minder snel. De witte pluis baant zich een weg door de bladeren en zorgt uiteindelijk voor bruine vlekken aan de bovenkant van het blad.

In tegenstelling tot toprot, is deze wiet schimmel wel te bestrijden. Zie je symptomen van echte- of valse meeldauw op je wietplanten? Kom dan gelijk in actie. Beide schimmelinfecties houden van andere omstandigheden en zijn ook anders te bestrijden. In onze blog “Meeldauw bij Wiet? Bestrijden als je het Ziet!” lees je hoe je de wiet schimmels elimineert.

Is er iets anders aan de hand met je wietplant? Bekijk dan eens het artikel “Bladproblemen bij Wietplanten Deel 3: Levensbedreigende Ziektes”. Hier worden de meest voorkomende beestjes en ziektes behandeld.